Муус устар 22 күнүгэр, Марк Николаевич Жирковка анаммыт : “Прометей якутской музыки” — «Московскай журнал» анал таһаарытын, «100 якутских песен» — хомуурунньук, 1 томун уонна “М. Н. Жирков : первый якутский композитор, общественный деятель, фольклорист” — фотоальбом сүрэхтэниилэрэ СӨ Национальнай библиотекатыгар ыытылынна.
Национальнай библиотека дириэктэрэ, историческай наука кандидата, СӨ культуратын туйгуна С. В. Максимова, Марк Жирков олоҕун, айар үлэтин кылгастык билиһиннэрдэ. Культура уонна духовнай сайдыы миниистирин солбуйааччы, РФ уонна СӨ культуратын үтүөлээх үлэһитэ Марина Силина этиитигэр улуу киһиэхэ сүгүрүйэрин уонна композитор аатын үйэтитэргэ улахан үлэ барбытын бэлиэтээтэ.
Национальнай библиотека көҕүлээһининэн, 10 туомнаах, М. Н. Жирков айымньыларын хомуурунньугун таһаарарга быһаарыллыбыта. Хомуурунньук бастакы туомугар, композитор илииннэн суруллубут айымньылара хомуллан киирдилэр, «100 якутских песен» — диэн ааттанан таҕыста. Кинигэ икки чаастан турар : бастакы чааһыгар — 59 сольнай ырыа, иккис чааһыгар — 41 хоровой ырыалар киирдилэр. Маны тэҥэ биһирэмҥэ, хомуурунньук 6-с туомун – “Балетные сцены «Якутия», партитура билиһиннэриитэ буолла. Национальнай библиотека үлэһиттэрэ, кинигэ бэлэмнээһинин кэмигэр, саҥа булбут, урукку өттүгэр чинчийиллибэтэх, биирдэ да толоруллубатах, сценаҕа туруоруллубатах нотнай матырыйааллара бу партитураҕа киирдилэр.
Тахсыбыт кинигэлэри хомуйан оҥорбут уонна научнай салайааччы Татьяна Павлова – Борисова бэйэтин этиитигэр, урукку өттүгэр М. Н. Жирков илииннэн суруллубут ноталара киэҥ эйгэҕэ тахсыбатах буолан, ааспыт сылларга эриэккэс композициялар толоруллар кыахтара суоҕун чопчулаан эттэ. Онтон саҥа кинигэ бэчээккэ тахсыбытынан, билигин Государственнай филармонияҕа, Опера уонна балет театрын оркестрыгар, Саха үрдүкү музыка оскуолатыгар туһаналларыгар толору кыах бэриллибитин бэлиэтээтэ.
Россия композитордарын Сойууһун чилиэнэ СР искусствотын үтүөлээх деятелэ В. В. Ксенофонтов, Опера уонна балет государственнай театрын түмэлин директора СӨ искусствотын үтүөлээх деятелэ Л. Л. Габышева, краевед, историк, СӨ үөрэҕириитин туйгуна Н. С. Миронов, РФ композитордарын сойууһун чилиэнэ, СӨ композитордарын сойууһун председателэ, СӨ искусствотын үтүөлээх деятэлэ К. А. Герасимов, СӨ Государственнай филармониятын симфоническай оркестырын кылаабынай дирижера, СӨ искусствотын үтүөлээх деятелэ Н. В. Базалева уонна да үгүс дьон М. Н. Жирков айымньыларын үйэтитэргэ, киэҥ эйгэҕэ таһаарарга туһааннаах элбэх үлэ барбытын бэлиэтээтилэр, биһирээтилэр, хайҕаатылар.
“М. Н. Жирков : первый якутский композитор, общественный деятель, фольклорист” — фотоальбомҥа — композитор олоҕо, айар үлэтэ, кини аатын үйэтитиигэ туох үлэ бара турара сиһилии сурулунна, СӨ Национальнай архыыбын фондатыттан сэдэх хаартыскалар, дөкүмүөннэр, СӨ Национальной библиотекатын илииннэн суруйуу фондатыттан нотнай матырыйааллар, П. Х. Староватов аатынан Бүлүүтээҕи кыраайы үөрэтэр музейын, Саха сирин норуоттарын музыкатын уонна фольклорун музейын, М. Н. Жирков аатынан музыкальнай колледж матырыйааллара туһанылыннылар. Бу сүҥкэн кинигэ, Саха сирин национальнай архыыба, Бүлүү улууһун дьаһалтата улахан үлэни ыытыытын түмүгэр таҕыста.
В. Ф. Тихонова – Бүлүү улууһун баһылыгын социальнай политикаҕа солбуйааччы, СР искусствотын үтүөлээх деятелэ, П. В. Румянцев – Саха сирин Национальнай архыыбын директора, Н. С. Степанова – Саха сирин национальнай архыыбын директорын солбуйааччыта, СӨ Национальнай библиотекатын научно-исследовательскай киинин кылаабынай библиограба В. Н. Павлова кинигэ туһунан бэйэлэрин санааларын үллэһиннилэр.
Кинигэлэри «Бүлүү улууһа (оройуона)» муниципальнай тэриллии үбүлээн таһааттарда.
«Московскай сурунаалы» Бүлүүлэр үчүгэйдик билэр сурунаалбыт. Ол курдук Бүлүү куоратын 380 сылын туолуутугар, куораппыт туһунан, 2014 сыл, 7 нүөмэригэр тахсан турар.
Онтон бу сырыыга сурунаал анал таһаарыыта «Прометей якутской музыки» толору М. Н. Жирков олоҕор, айар үлэтигэр ананна. Бу нүөмэр, Бүлүү улууһун баһылыга С. Н. Винокуров көҕүлээһининэн уонна Л. Л. Габышева, К. А. Герасимов, В. В. Ксенофонтов, Ч. К. Скрыбыкина, Н. С. Миронов матырыйаалларын хомуйууларынан таҕыста. Сурунаал 40 тыһыынча экземплярынан тарҕанна.
Национальнай библиотека искусствоҕа отделын үлэһиттэрэ бэлэмнээбит, М. Н. Жирков олоҕун уонна айар үлэтин арыйар киэҥ ис хоһоонноох «Прометей якутской музыки» кинигэ быыстапката, дьон болҕомтотун тарта, кэрэхсэттэ.
Кинигэ сүрэхтэниитигэр сылдьыбыт дьон М. Н. Жирков айымньылыра саҥа көлүөнэ музыканнарыгар туһалаах, үйэттэн-үйэҕэ өлбөт-сүппэт өйдөбүнньүк буоларын астына бэлиэтээтилэр.
Тэрээһини ыалдьыттар бары сүһүөхтэригэр туран Алексей Тимофеев тылларыгар, Марк Жирков музыкатыгар «Төрөөбүт дойду туһунан» ырыаннан түмүктээтилэр.
Кинигэ сүрэхтэниитин иилээн-саҕалаан ыытта Бүлүүтээҕи кииннэммит библиотечнай ситим директорын солбуйааччыта М. Е. Егорова.
Мария Иванова, КОО кыл. бибилэтиэкэрэ
Новости:
- Редакция «Московского журнала»: «Марк Жирков сопоставим с великими русскими композиторами» (Официальный информационный портал Республики Саха (Якутия), Муниципальный район «Вилюйский улус (район)»)
- 125-летие со дня рождения композитора Марка Жиркова отметили в Консерватории. (Официальный информационный портал Республики Саха (Якутия), Муниципальный район «Вилюйский улус (район)»)