Ыам ыйын 29 күнүгэр киин модельнай библиотекаҕа өр сылларга саха литературатын уонна култууратын сайдыытыгар быһаччы кылаатын киллэрбит уонна күн-бүгүн айымньылаахтык үлэлии сылдьар саха норуодунай поэта Наталья Ивановна Харлампьева ыалдьыттаата.
Тапталгын, дьолгун, кырдьыккын
Сахаҥ тылыгар итэҕэйээр,
Төрөөбүт төрүт тылгынан
Олоҕуҥ суолун солоноор!Н.Харлампьева
Тосхойбут түгэни мүлчү туппакка бу күн Бүлүүбүт ааҕааччылара эдэрдиин, эмэнниин суруйааччылыын көрсүһүүгэ тоҕуоруһа муһуннулар. Кинилэргэ Наталья Ивановна бастаан кэлбит сыалын соругун, төрдүн-ууһун билиһиннэрдэ.
Сүрүн кэпсэтии биллэн турар, айар үлэ тула барда. Бу сыл поэт умсулҕаннаах айар үлэ аартыгын туппута номнуо 50 сыла туоларын дьон-сэргэ айхаллыы көрүстэ. Ол курдук 1975 сыл муус устар 6 күнүгэр «Эдэр коммунист» хаһыакка «Өйдүүрүҥ дуу, умнубутуҥ дуу» диэн хоһооно аан бастаан бэчээттэнэн тахсыбыта.
Бу кэмтэн ыла Наталя Ивановна 35 кинигэни, ол иһигэр 17 хомуурунньугу суруйан бэчээттэттэ. Сахабыт сирин бэчээтин уонна суруналыыстыкатын эйгэтигэр «Саха сирэ» хаһыат сүрүн редакторынан, «Далбар Хотун» сурунаал бастакы эрэдээктэринэн таһаарыылаахтык үлэлээбитэ. 2003-2023 сылларга Саха сирин суруйааччыларын сойууһун салайбыта. Бу кэмҥэ сойуус үлэтэ лаппа кэҥээбитэ. «Үрүҥ хаар алгыһа» диэн поэзия норуоттар икки ардыларынааҕы фестиваль олохтонон билигин Евразия биир дьоһун тэрээһинигэр кубулуйда. Аймахтыы түүр омуктарбыт суруйааччыларын кытары бигэ сибээс олохтонон, тылбаас тэнийдэ. Ол курдук, саха поэзиятын антологията нууччалыы, поляктыы, казахтыы, татардыы тылларынан таҕыста. Былатыан Ойуунускай айымньылара Азербайджаҥҥа, Кыргызстаҥҥа тылбаастаннылар. Алампа «Ыллыым эрэ, ыллыым…» диэн хоһооно 33 омук тылыгар тылбаастанан бэлэх буолар сиэдэрэй оҥоһуулаах кинигэ буолла.
Наталья Ивановна олоҕор, айар үлэтигэр бастакы норуот суруйааччыларын Күннүк Уурастыырабы, Амма Аччыгыйын, Суорун Омоллоону, Сэмэн, Софрон Даниловтары кытары алтыспытын дьылҕа хаан бэлэҕинэн, дьолунан ааҕынар.
Бу күн кини ааҕааччыларга бииртэн биир ураты суолталаах хоһооннорун билиһиннэрдэ. Чахчы да норуот талааннааҕа, эриэккэс баай, киэҥ далай сахабыт тылын сүөгэйин-сүмэтин сүүйэн ылан, сааһылаан сурукка тиспитин бары сөҕө-махтайа иһиттибит. Төрөөбүт норуотугар сөҕүрүйбэт тапталын, хас биирдии киһини сырдыкка, кэрэҕэ кынаттыыр үтүө санаатын, өрүү кырдьыгы өрө тутар майгытын биһирээтибит.
Түмүккэ, саха литературатын, суруйааччы тус айар үлэтин тула дьон санаатын көхтөөхтүк үллэһиннэ. Ыалдьыппытыгар махтанан туран, өссө да саҥа айымньыларынан, сонун көрүүлэринэн махталлаах сахатын дьонун-сэргэтин үөрдэ-көтүтэ турарыгар алгыспытын анаатыбыт.
Наталья Харлампьева
Туппутум эрэ кинигэ,
Кэппитим эрэ хоһоонум!
Онтон атын баайга
Бэйэм да ымсыырбатаҕым,
Дэлэйдик, дьоһуннук
Олохпун олордум…Атырдьах ыйын түүнүгэр
Саҥа дьиэм түннүгэр
Миэхэ хараҥа халлаантан
Сулус оҕото имнэнэр,
Кур бэйэм кубулуйбат
Киэппиттэн сонньуйар…Саҥа суруллар кинигэбэр
Сырдык санааны салайар,
Сахсайбыт кыл сэлээппэбэр
Чаҕылын оргууй кыбытар….Арахсыма дуу, сулуһум!
Билбэтим төһө хаалбытын..
Ыһыктыбаппын кинигэбин.
Устубаппын сэлээппэбин-
Таҥнарбатах, сүппэтэх
Айар кутум абылаҥын!
Луиза Кононова, киин библиотека кыраайы үөрэтиигэ кылаабынай библиотекара
