ЛЮКСЮГЮНСКАЯ БИБЛИОТЕКА

филиал № 12

Навигация: Главная » Люксюгюнская библиотека » Тыымпы сонуннара

Убаастабыллаах ааҕааччылар! Бастакы Тоҕус библиотекатын иһинэн үлэлиир «Сыккыс» литературнай кулууп күндү Далбар Хотуттары сааскы бырааһынньыгынан – Аан дойду дьахталларын күнүнэн итиитик-истиҥник эҕэрдэлээн туран «Тыымпы сонуннара» диэн хаһыаттарын матырыйаалын билиһиннэрэр. Хаһыат 2-с таһаарыытын ааҕыҥ, сэргээҥ, сэҥээриҥ…



ИҺИНЭЭҔИТЭ

2023 сыл арыллыыта

Олунньу ый 16 күнүгэр нэһилиэкпитигэр 2023 сылы үөрүүлээх арыйааһын тэрээһинэ буолан ааста.

Тэрээһин 3 чааһынан арахсан ыытылынна.

Уһуйааччы престиһын өрө таһаарар сыаллаах быйылгы сылы дойду президенэ В. В. Путин Россияҕа уһуйааччы уонна аҕа сүбэһит сылынан биллэрбитэ. Билии-сүбэ урут да, билигин да сайдыыны салайар сүрүн хайысха буолар, оттон учууталга убаастабыл – уопсастыбабыт сүрүн соруга.

Тэрээһин бастакы чааһын Е. А. Степанова аатынан Тоҕустааҕы орто оскуола директора Тимофеева Маайыска Григорьевна  тыл этэн, уһуйааммыт, оскуолабыт үлэһиттэрэ, оҕолоро бэрт көхтөөхтүк  флешмобтаан үөрүүлээхтик арыйдылар.

Саха Республикатын Ил Дархана Айсен Николаев ыйааҕынан Саха сиригэр 2023 сыл Үлэ сылынан биллэриллибитэ. Сыл сүрүн сыалынан уопсастыба үлэҕэ сыһыанын тупсарыы, үлэһит киһини өрө тутуу буолар. Олохтоох дьаһалтаттан саҕалаан хас биирдии олохтоох киһи үлэни өрө тутан нэһилиэк, улуус, республика сайдарын туһугар үлэлиир-хамсыыр. Тэрээһиммитигэр нэһилиэкпит тутаах тэрилтэлэрин салайааччылара парааттаан киирэннэр хас биирдиилэрэ тэрилтэлэрин үлэлэрин сырдаттылар.

Хамсык кэмигэр нэһилиэнньэ доруобуйата айгыраан Бүлүүбүт улууһун баһылыга С. Н. Винокуров 2023 сылы улууска Доруобуйа сылынан биллэрбитэ. Доруобуйа сылын сүрүн соругунан хас биирдии киһи доруобуйатыгар эппиэтинэстээх сыһыан буолар.  Онон тэрээһиҥҥэ нэһилиэкпит олохтоохторо быйылгы сылга доруобуйаҕа болҕомто ууран сылы быһа үлэлэһэргэ былааннастылар.

Быйылгы сыл нэһилиэкпитигэр үбүлүөйдээх сыл — Бастакы Тоҕус нэһилиэгэ бэчээккэ киирбитэ 390 сылын туолар. Ол чэрчитинэн ыытыллар тэрээһиннэр биһиги нэһилиэкпит үбүлүлүөйдээх сылыгар эмиэ ананыахтара.

2023 сыл арыллыытын “Дьүрүскэн” эр дьон норуодунай, “Сарыада”, “Уйгу” дьахталлар ансаамбыллара ыллаан киэргэттилэр, ситэрэн-хоторон биэрдилэр. 11 кылаас үөрэнээччитэ Петя Сивцев “Учуутал доҕорбор” ырыаны ыллаан ыалдьыттары астыннарда. Тэрээһини мустубут дьон нэһилиэк гимнын доргуччу ыллаан түмүктээтилэр.

Саҥа сыаллардаах, соруктардаах, саҥа кирбиилэргэ хардыылыыр 2023 сылга тапталлаах нэһилиэкпит саргыта салалыллын, кэскилэ кэҥээтин, дьоно-сэргэтэ дьоллоох, доруобай буоллун! Бары күүспүтүн-сүбэбитин холбоон нэһилиэкпит, улууспут, өрөспүүбүлүкэбит инники сайдыытын туһугар биир сомоҕо буолан үлэлиэххэйиҥ. Суон тиит курдук сомоҕолоһо сылдьан сорукпутун ситэриэҕиҥ, соргубутун тутуоҕуҥ!

Дарима Федорова, И. А. Боронов аатынан «Ырыа түһүлгэтэ» киин директора

Уһуйааҥҥа «Мы — защитники» күрэх

Кулун тутар 1 күнүгэр ини-бии Выбор уонна Степан Быкалыровтар ааттарынан спорт саалатыгар Аҕа дойдуну көмүскээччилэр күннэригэр аналлаах “Мы защитники” военно-патриотическай күрэх буолан ааста. Күрэххэ уһуйаан уолаттара, оҕолор убайдара, аҕалара, эһээлэрэ кыттыыны ыллылар. Күрэҕи уһуйаан бэлэмнэнии бөлөҕүн иитээччилэрэ Анжела Николаевна уонна Наталья Леонидовна иилээн-саҕалаан ыыттылар

Тэрээһин оҕолор эҕэрдэ нүөмэрдэринэн саҕаланна. Күрэх иннинэ кыттааччылар — убайдар, аҕалар, эһээлэр строевойдаан, ньиргиччи хааман көрдөрдүлэр. Ону оҕолор олус интэриэһиргээтилэр, астына көрдүлэр. Кыттааччылар икки хамаандаҕа арахсан, аат булунан, девиз толкуйдаан, бэйэ-бэйэлэрин эҕэрдэлэстилэр. Күрэх сэттэ араас түһүмэҕинэн барда. Тыҥааһыннаах киирсии кэнниттэн күрэх түмүгүнэн “Морпехи” хамаанда (капитан Евгений Иванов) кыайыылааҕынан таҕыста.  ”Буойуттар” хамаанда (капитан Эдуард Сивцев) кыранан хаалан бочуоттаах иккис миэстэни ылла. Түмүккэ бары минньигэс торт сиэн, үөрэн-көтөн тарҕастылар.

Түгэнинэн туһанан күрэххэ кыттыбыт кырачаан уолаттарбытын, убайдарбытын, аҕаларбытын, эһээлэрбитин ааспыт Аҕа дойдуну көмүскээччилэр күннэринэн ис сүрэхпититтэн эҕэрдэлиибит. Бу күрэххэ кэлэн кыттыыны ылбыккытыгар улахан махталбытын тиэрдэбит. Маннык көрдөөх, көхтөөх буолуҥ, уһуйааҥҥа ыытыллар тэрээһиннэргэ өрүү кытта туруҥ.

Мария Филиппова

Төрөөбүт тыл, сурук-бичик нэдиэлэтин сонуннара

Олунньу 13 күнэ “Төрөөбүт тыл, сурук –бичик күнүнэн” бэлиэтэнэр. Бу кэмҥэ үгэс курдук бүтүн Саха Сирин үрдүнэн араас тэрээһин ыытыллар.

Быйылгы үөрэх дьылыгар биһиги оскуолабыт саха тылын уонна литературатын нэдиэлэтин сонуннук ыытта.  Бары кылаас үөрэнээччилэрэ көхтөөхтүк кытыннылар. Нэдиэлэни кылаас салайааччылара төрөөбүт тылга аналлаах кылаас чаастарынан саҕалаатылар. Кылаас чаастара араас иһитиннэрэр-көрдөрөр, оонньотор ньыманы туһанан бэрт сэргэхтик аастылар. Төрөөбүт тыл, сурук-бичик күнүн алгыһын оскуолабыт учуутала Сергина Зинаида Николаевна оһуохайынан тиэртэ.

Нэдиэлэ күннэринэн аттарыллан ыытылынна. Алын кылаастар «Саха тыла-өркөн өйбүт» интеллектуальнай оонньууга хамаанданан оонньоотулар. 1 миэстэни “Кустук” (кап. Федоров Миша),  2 миэстэни “Доҕордоһуу” (кап. Еремеев Айастаан), 3 миэстэни  “Мичээр” (кап. Павлов Аристарх) ыллылар. Орто сүһүөхтэргэ “Өркөн өй, мындыр толкуй” күрэххэ 4-түү оҕолоох хамаандалар күөн күрэстэстилэр. Оонньуу түмүгүнэн 1 миэстэ-7 кылаас, 2 миэстэ 5-6 кылаастар бэрт кыранан хаалан үллэһиннилэр. Үрдүкү кылаастарга «Төрүт тыл хонуута» квест  оонньууга саамай элбэх төрүт сахалыы уонна эргэрбит тылллары билэринэн Борисов Артем (9 кылаас) бастаата, 2 миэстэ-Федоров Сидор, 3 миэстэ — Сергин Максимильян. Уруоктар быыстарыгар сахалыы остуол оонньууларын оҕолор астына оонньоотулар.

“Төрөөбүт  дойдуга таптал” араас поэттар хоһооннорунан хоһоон ааҕыы күрэҕэ ыытылынна. Хас биирдии кылаас олус кыһаллан бэлэмнэммитин көрдүбүт, бииртэн биир үчүгэй хоһооннору иһиттибит. Ол курдук дьүүллүүр сүбэ быһаарыытынан маннык түмүк таҕыста.

Алын кылаастарга: 1 м — 4 кыл., сал. Егорова М.А. (А.М.Егорова “Сахам сирэ”) 2 м — 3 кыл., сал. Григорьева А.Н. (С.Р.Кулачиков-Эллэй “Талыы кэрэ Сахам сирэ”) 3 м — 1 кыл., сал. Колтовская Т.М. (И.Попов “Сахам сирин таптыыбын”), 2 кыл., сал. Олбутцева В.П. (Л.Попов “Эйэ ырыата”) Орто сүһүөххэ: 1 м — 5 кыл., сал. Унарова С.А. (Н.В.Михалева-Сайа “Сахам сирэ”) 2 м — 7 кыл., Тина Иванова, Милаяна Иванова. Сал. Михайлова Л.Н (А.В.Кривошапкин “Сахам сирэ”) 3 м — 6 кыл., сал.Боронова С.В. (Р.С.Еремеев «Тыымпылар ыллыыбыт») Үрдүкү сүһүөххэ: 1 м — 8 кылаас уолаттара, сал. Кондратьева С.А. (Н.И.Афанасьев хоһооннорунан «Балыксыт уолаттар» композиция) 2 м — 11 кыл., Иванова Е.Н. (С.П.Данилов «Мин дойдум») 3 м — 9 кыл., Васильева А.И. (Ю. Платонов-Саргын “Туругур! Саха диэн иһиллэр улуу тыл”)

Маны таһынан, маҥнайгы миэстэни ылбыт кылаастар ааҕыыларын «Айар» кинигэ кыһата тэрийэр хоһоон ааҕыытын күрэҕэр ыытылынна.

Саха Өрөспүүбүлүкэтэтин Национальнай бибилэтиэкэтэ тэрийбит «Таптыыр сахам тылынан» өрөспүүбүлүкэтээҕи кэтэхтэн олимпиада-акцияҕа үөрэнээччилэр кытыннылар, олортон 6 кылаас үөрэнээччитэ Семенов Сахилл 3 миэстэни ылла. Олунньу 18 күнүнгэр ХИҮөО (СВОШ) бастакы түһүмэҕин ааһан, 8 кылаас үөрэнээччитэ, Николаева Эльвира түмүктүүр түһүмэххэ Бүлүүгэ киирэн кытынна.

Тааһаҕарга ыытыллыбыт Өрөспүүбүлүкэтээҕи «Каратаев ааҕыылара» НПК иһинэн ыытыллыбыт анимационнай ролик оҥоруу күрэҕэр Сергина Арина, Васильева Камелия (3 кыл) «Кус оҕолоро» үлэлэринэн кыайыылаах буолллулар,  Ипполитова Элиана (3 кыл) «Тииҥчээн» 2 миэстэни ылла. Оҕолору кылаастарын салайааччыта Григорьева Александра Николаевна иилээн-саҕалаан бэлэмнээтэ. Бу улахан тэрээһиҥҥэ оскуолабыт алын кылааһын учуутала Раиса Егоровна Егорова учууталлар аһаҕас уруоктарын, дакылааттарын сыаналыыр дьүүллүүр сүбэҕэ үлэлэстэ.

Ити курдук ийэ тылга аналлаах нэдиэлэ ыытылынна. Бары кыттааччыларбытыгар, кылаас салайааччыларыгар  махталбытын тиэрдэбит. Бары тэрээһиннэргэ көхтөөхтүк кыттаргытыгар ыҥырабыт.

Кондратьева С.А., саха тылын уонна литературатын учуутала


Оскуолаҕа «Эрэл»- 2023

Биһиги оскуолаҕа сылын аайы “Эрэл” диэн күрэх уолаттарга анаан ыытыллар. Быйыл бу күрэх төрдүс төгүлүн ыытылынна. Сүрүн бирииһи – саха быһаҕын Еремеев Анатолий Николаевич (“Прогресс” хамсаабат баай-дуол киин салайааччыта) спонсор быһыытынан туруорда.

Нэдиэлэ устата 8, 9, 11 кылаас уолаттара араас күрэхтэһиилэргэ кыттан сүүрдүлэр-көттүлэр. Ол курдук дуобат, теннис, хабылык, хаамыска, сыал ытыыта, өбүгэлэр оонньуулара, “өркөн өй” диэн күрэхтэр буоллулар. Хас көрүҥ аайы кыайыылаахтар туспа мэтээлинэн наҕараадаланаллар.

Дуобат күрэҕэр: 1 м. – Борисов Артемий (9 кылаас), 2 м. – Егоров Валентин (11 кылаас), 3 м. – Еремеев Ярослав (11 кылаас).

Теннис: 1 м. – Егоров Валентин, 2 м. – Еремеев Ярослав, 3 м. – Боронов Иннокентий (8 кылаас).

Хабылык, хаамыска: 1 м. – Еремеев Ярослав, 2 м. – Боронов Иннокентий, 3 м. – Егоров Леонид (9 кылаас)

Сыал ытыыта: 1 м. — Иванов Илхан (8 кылаас), 2 м. – Борисов Артемий, 3 м. – Сергин Максимильян (9 кылаас)

Өбүгэлэр оонньуулара: 1 м. – Прокопьев Ратмир (8 кылаас), 2 м. – Жучкин Альберт (8 кылаас), 3 м. – Егоров Валентин.

«Өркөн өй» күрэх: 1 м. — Иванов Георгий, 2 м. – Боронов Иннокентий, 3 м. – Жучкин Альберт.

Күрэх уопсай түмүгүнэн “Эрэл-2023” кыайыылааҕынан 11 кылаас үөрэнээччитэ Ярослав Еремеев буолла.


Строевой смотр түмүктэриттэн…

Олунньу ый 20 күнүгэр оскуолабытыгар Аҕа дойду көмүскээччилэрин күнүгэр анаан строевой смотр күнэҕэ буолан ааста. Дьүүллүүр сүбэ хамыыһыйатыгар ыҥырылыннылар — нэһилиэкпит баһылыга Михайлов Акимар Акимович, спортзал киинин салайааччыта Дьяконов Данил Петрович, оскуолабыт историяҕа, обществоҕа учуутала Семенов Айаал Саввич, физкультура учуутала Иванов Евгений Иванович (иккиэн Хабаровскай кыраайга мотострелковай дивизияҕа сулууспалаабыттар).

Тэрээһиммитигэр уһуйааммыт улахан уонна бэлэмнэнии бөлөхтөрүн  оҕолоро ыалдьыттаатылар.

Күрэхтэһии түмүгүнэн алын сүһүөх оҕолоругар 1 миэстэни ыллылар — 4 кылаас, 2 миэстэни – 3 кылаас, 3 миэстэни – 2 кылаас үөрэнээччилэрэ.

Орто сүһүөх оҕолоругар: 1 миэстэ – 7 кылаас, 2 миэстэ – 6 кылаас, 3 миэстэ – 5 кылаас.

Улахан кылаас оҕолоругар: 1 миэстэ – 8 кылаас, 2 миэстэ – 9 кылаас, 3 миэстэ – 11 кылаас.

Ону таһынан туспа биирдиилээн көрүҥнэргэ эмиэ миэстэлэри таһаартаатыбыт. Ол курдук бэргэнник ытан “Лучший стрелок” ааты Илхан Иванов (8 кылаас) ылла. Автоматы саамай түргэнник ыспыт-хомуйбут уолаттарга “Самый быстрый” диэн аат бэрилиннэ — орто сүһүөхтэргэ Сергин Максен (7 кылаас), улахан кылаастарга Борисов Артемий (9 кылаас).

Иванова Е.Н., физкультура учуутала


Аан дойду дьахталларын күнүгэр 
биир дойдулаахтарбыт кэрэ аҥаардарга анаабыт хоһооннорун
эһиги болҕомтоҕутугар таһаарабыт

Родион Еремеев

Кэрэ кыыска 

Кэрэ кыыс ааһаҕын аттыбынан Кыратык даҕаны аахайбакка, Ол эрэн бу маннык көрсүһүүттэн Олустук үөрэр дии, мин уйулҕам

Хара, хара харах Тугу этиэҥ этэй Арай таптал дьолун Биэрдиҥ диэн мин эттим.

Олоҕум түбүгүн умуннарар Умсулҕан иэйиигэ ылларабын, Хатыҥнаах чараҥым сырдыгынан Сыдьаайар эбиккин мин дууһабын.

Хара, хара харах Тугу этиэҥ этэй Арай таптал дьолун Биэрдиҥ диэн мин эттим.

Эрэлим, мин күнүм сардаҥата Кэрэ кыыс ааһаҕын аттыбынан, Оо, эмиэ кэпсэтэ сатаабакка Үөрүүгэ куустаран бу турабын.


Степанов А.А. — Акыым Дуолан

Эн кэрэҕин 

Төгүрүк сирэйгин көрөммүн Төһөөбүт кэриэтэ сананным, Кэрэттэн кэрэҕин сөҕөммүн Сүрэҕим манньыйан астынным.

Ып-ыраас халлаанныы тунааран Иннибэр мичээрдии тураҕын, Мин санаам кыбыстан, мунааран Туох диэхпин санатан биэрэҕин.

Муоралыы айманар санаабын Уоскутар туох баарын билбэппин, Уот төлөн ыксатар тапталбын Кистээммин эйиэхэ эппэппин.

Тулаайах сулустар халлааҥҥа Түүннэри тырымныы оонньууллар, Кураанах адарай ороҥҥо Мэниктиир санаалар сордууллар.

Аттыбар эн кэлиий, барыма Үөрүнньэҥ дьиэм аанын арыйан, Кый ыраах бараҥҥн саһыма Бааһырбыт сүрэхпин ыарытан.


Николай Осипов

Оскуолаҕа бииргэ үөрэммит кыргыттарбар 

Сүрэхпэр уот төлөн умайар, Сөҕүрээн умулла да түспэт, Санаабар эдэр саас эргийэр, Саастарын мин дууһам ылыммат.

Күлэргит-үөрэргит куруутун Кулгаахпар иһиллэр курдуктар, Көстөллөр дьиҥ илэ харахпар, Мичээрэ сыдьаайбыт харахтар!

Кыргыттар,бу баардыы намчытык Тулабар үҥкүүлүү дайаҕыт, Нап-нарын быһыыгыт-таһааҕыт Дууһабар иҥтэҕэ сүппэттик.


Петр Сивцев

***

Сайылыгым сибэккитин Кытта тэҥҥэ нуоҕайа, Дугуйа сэрэнэрдии Устан хаамаҕын…

Эн үрдүгэр, эн суолгар Күөрэгэйбит дьирилиир, Күҥҥэ үөрэ көтө-дайа Ыллаан дьырылыыр.

Ол чэчириир күөх дуолга Мин сытаммын истэбин, Эн дьүһүҥҥүн кэрэхсии Күөрэгэйим туойарын

Ырыа буолар ымыы кыыс Аттыбынан ааһыма, Алаас киэргэлэ буолан Ыра санаабар хаалыма…


***

Түргэн тыал буоламмын Күөх алаас устунан Доҕоруом, эйигин көрдүүбүн, Эн нарын куоласкын Ырыаҕын истээри Эмиэ да чуумпуран ылабын.

Сылаас тыал буоламмын Эйигин сырсабын Ситэммин аргыыйдык кууһаары, Холус тыал буоламмын Хорсуннук тиийэбин Эн уһун суһуоххун ыһаары.

Мин баарбын сэрэйэн Кыбыста туттаҕыҥ Суһуоххун көннөрөн тупсаҕын, Эн билиий, доҕоччуок Кэрэ кыыс сэгэрим Айылҕа көстүүтэ буоларгын…


Айар куттаах биир дойдулаахпыт Туокка Дьөгүөрэп

Егоров Толя Николаевич – Туокка Дьөгүөрэп Тыымпы төрүт олохтооҕо. Нэһилиэгэр ЖКХ маастарынан үлэлиир. Көрдөөх-көрүдьүөс тэттик кэпсээннэри суруйар. Кини кэпсээнин ааҕан мэник-тэник оҕо сааспытын санаан ылыахха…


Мууһу салааһын

Бүгүн дьиэбит иһэ түптэ түрүлүөн. Кыра уол муус киллэрэ сылдьан мууһу салаан тыла сыстан, аймалҕан бөҕө. Тоҕо оҕо барыта итинник гынара буолуой? Биир эмит өйдөөх ити теманы ылан тырыта-хайыта тыытан, ырытан, тоҕо итинник буоларын ыраас мууска ууран (мууска буолан, чэ, буоллун) дакаастаан научнай үлэ суруйара буоллар кырата Нобелевскай бириэмийэ лауреата буолуо этэ.

Оҕо сырыттахха ити түгэн барыбытын таарыйан аастаҕа. Миигин эмиэ тумнубатаҕа. Фантазиялаах оҕолор гиэннэрэ отой атын – ким эрэ сүгэни салаан дьиэҕэ сүгэлээх киирдэҕэ, ким эрэ салаасканы тиэрэ тутан, онно тылын сыһыаран салаасканы туора уобан кэллэҕэ. Миэнэ класссика, күлүүскэ тылбынан түспүтүм. Саас сааһынан сааһылаан кэпсээтэххэ дьэ маннык…

Кыра кылааспын. Биир үтүө күн эрдэ үөрэнэн бүттүбүт. Сүүрэр-хаамар икки ардынан дьиэбэр элэстэнэн кэллим. Бэҕэһээ пластилинынан саллаат бөҕө оҥостубутум, онон оонньуур баҕа баһаам. Кэлбитим, дьиэм, омуннаабакка эттэххэ, ыт баһын саҕа күлүүһүнэн ыбылы хатанан турар эбит. Тоҕо хатаабыттара эбитэ буолла. Бу үйэҕэ дылы үөттүрэҕинэн баттаттылар да бүтэр этэ.

Ол саҕана эдьиийим, убайдарым суохтар. Хампаҕа үөрэнэ сылдьаллара дуу. Чэ, буоллун, ону чуолкайданыллыа. Дьоммун кэтэһэбин, биллибэттэр. Туох тэһэ кэйбитэ эбитэ буолла, күүлэ муннугар дьааһык турарын хаба тардан ыллым, салҕанным, уонна тылбынан били ыт баһын саҕа күлүүспүн салаан ньэмээртим. Дьэ, доҕоттоор, тылым хам сыстан хаалла. Хамсыыр кыах суох, саҥарар кыах суох. Саҥа таһаарбакка сыҥырҕаан ытыыбын. Хараҕым кырыытынан уулусса диэки көрөбүн, дьонум кэлэллэрин эрэнэ күүтэбин. Туох да биллибэт, ыксал буолла.

Арай иһиттэхпинэ киһи хаамара иһиллэр. Оо, онно үөрдэхпиэн. Аҕам саҥата – оо, бу урааҥхай, диэтэ. Ити улаханнык бэркиһээтэҕинэ туттар тыла этэ, ол аата мөҕүллэр буолбуппун дии саныыгын. Туох үөнү оҥорбуккун, оҥоро сыдьаргын, оҥоруохтааххын, барытын билинэр аатыгар бараҕын… Аҕам тула хаама сылдьан көрдө, иһиттэ, балаһыанньаны быһаарда быһыылаах. Саҕабыттан ыллааааа… уонна тоҕо тардан кэбистэ. Тылым аҥаара күлүүскэ хаалла быһыылаах. Хаан – сиин, сыыҥ – сыраан, ытаан маккырааһын. Уонна хайдах гыныай, эбиэттээн баран үлэтигэр барыахтаах буоллаҕа дии. Ону баара дьиэтигэр киирэр кыаҕа суох. Күлүүһүгэр бүтүн киһи ыйанан тэйгэйэн турар буоллаҕа. Ол күн баҕас ийэбиттэн тоҕо мөҕүллүбүтэ.


Күндү Далбар Хотуттар!

Эһигини сааскы бырааһынньыгынан – Аан дойду дьахталларын күнүнэн итиитик-истиҥник эҕэрдэлиибит! Баҕарабыт сааскылыы сырдык санааны, чөл олоҕу, этэҥҥэ буолууну. Хас биирдии күҥҥүтүн үөрүү уонна сылаас сыһыан арыаллаатын!


Хаһыат матырыйаалын хомуйан бэлэмнээтэ Анастасия Егорова, Лүксүгүн бибилэтиэкэтин кыл. бибилэтиэкэрэ

Убаастабыллаах ааҕааччылар! Лүксүгүн библиотекатын иһинэн үлэлиир “Сыккыс” литературнай кулууп «кэлэр сыл эһиэхэ үгүс үөрүүлээх түгэннэри, үтүө сонуннары, кэрэ кэһиилэри аҕаллын» диэн алҕаан туран 2022 сылга тахсыбыт «Тыымпы сонуннара» диэн хаһыаттарын матырыйаалын билиһиннэрэр. Ааҕыҥ, сэргээҥ, сэҥээриҥ…


                            Үтүө санаа харыйата

Бүлүү улууһун Тыымпы нэһилиэгэр «Үтүө санаа харыйата» диэн олус үчүгэй тэрээһин буолан ааста. Спортзал киэҥ саалатыгар сааһыттан тутулуга суох дьон бөҕө тоҕуоруста. Саҥа дьыллааҕы харыйа туспа дьиктилээҕиттэн олохтоохтор олус үөрдүбүт. Нэһилиэкпит бары тэрилтэлэрэ хас биирдии оҕолоох дьиэ кэргэҥҥэ саҥа дьыллааҕы бэлэх туттардылар. Оҕолор олус үөрэн махтаннылар, харыйа иннигэр хаартыскаҕа түһүстүлэр. Ол кэннэ бары сууланан таһырдьа таҕыстыбыт,  симэммит күөх  харыйа аттыгар муһуннубут. Тымныы оҕонньор тахсан үчүгэйкээн харыйа уоттарын сандаарта, лаампалары уматан кыһыҥҥы киэһэни сырдатта.

Бу алыптаах киэһэҕэ нэһилиэк тэрилтэлэрин салайааччылара, Тыымпы тэрилтэлэрэ, бары түмсүүлэрэ, кыра маҕаһыыттар хаһаайыттара кыттыыны ылбыттара олус кэрэхсэбиллээх.

Олохтоох нэһилиэк администрациятыгар, И.А. Боронов аатынан култуура киинигэр, Бырааттыы Быкалыровтар ааттарын сүгэр спорт саалатын үлэһиттэригэр, нэһилиэкпит бары тэрилтэлэригэр, кыттыыны ылбыт биирдиилээн дьоҥҥо  маннык көхтөөх тэрээһини тэрийбиттэрин иһин барҕа  махталбытын  тиэрдэбит.


       

Наталья  Новикова


        Бүлүү улууһун түмсүүлэрин сыллааҕы түмүктэрэ          

Ахсынньы ый 2 күнүгэр Марк Жирков аатынан култуура дыбарыаһыгар  Бүлүү улууһун түмсүүлэрин тэрээһинэ буолан ааста. 2022 сылы түмүктүүр киэһэҕэ түмсүү тэриллибитэ 10 сылын бэлиэтээтилэр.

Тэрээһиҥҥэ сүүрбэччэ нэһилиэктэн араас түмсүүлэр кэлэн кыттыыны ыллылар. Биһиги нэһилиэктэн »Сарыада» дьахталлар вокальнай ансаамбыллара киирэ сырытта.

Тэрээһин оһуохайынан саҕаланна. Бүлүү улууһун түмсүүлэрин салайааччыта Мария Петровна Томская аал уот оттон, айах тутан аһатан, норуот эмчитэ Сөдүөт – Иванов Федот Петрович алгыһынан арчыланан тэрээһин арылынна.

Түмсүү кыттыылаахтара араас наҕараадаҕа тиксэн сүргэлэрэ көтөҕүлүннэ. Ол курдук ТыымпыттанСергина Зинаида Николаевна (Тоҕустааҕы орто оскуолаҕа нуучча тылын учуутала) — »За заслуги в сфере культуры и духовности Вилюйского улуса» бэлиэнэн;  Митясова Акулина Тимофеевна  — “Бүлүү улууһун Күн Күбэй Ийэтэ» бэлиэнэн;  Савввинова Анна Ивановна (СПК Тыымпы специалиһа), Павлова Акулина Васильевна (Тоҕустааҕы орто оскуолаҕа математика учуутала) улуус главатын бочуотунай грамоталарынан наҕараадаланнылар. Түөлбэлэрбит салайааччыларыгар  улуус грамоталарын туттардылар.

Түмсүү салайааччыта Мария Петровна 60 сааһын туолбут үбүлүөйдээх күнүнэн элбэх эҕэрдэ тыл этилиннэ, ырыа тойук дуорайда. Бу үөрүүлээх киэһэ мустубут дьон толору астаах остуолларга утарыта көрсүһэн олорон ирэ хоро кэпсэттилэр, хаартыскаҕа түһэн сэргэхсийэн тарҕастылар.

       

Мария Филиппова


«Ымыычаан» уһуйааҥҥа Саҥа дьылы көрүстүлэр       

Ахсынньы 23 күнүгэр «Е.А.Степанова аатынан Тоҕус оро оскуолатын» оскуола иннинээҕи бөлөҕүн Саҥа дьыллааҕы утреннига буолан ааста. Хамсык ыарыы тарҕаныаҕыттан, Сана дьыллааҕы утренник төрөппүтэ суох, оҕолорго эрэ ыытыллар. Быйыл да оннук ааста.

«Күнчээн» кыра бөлөх нуучча норуотун «Заюшкина избушка», «Кустук» улахан бөлөх В. Г. Сутеев «Мешок яблок» остуоруйаларын туруордулар. Бу күн элбэх ырыа ылланна, үгүс хоhоон ааҕылынна. Кырачааннар бүгүҥҥү күн кэтэhиилээх ыалдьытын, Тымныы оҕонньору, долгуйа, үөрэ көрүстүлэр. Тымныы оҕонньортон минньигэс бэлэхтэри тутан олус астыннылар. Үгэс буолбутунуу Тымныы оҕонньордуун харыйа тула хоробуоттаан эйээрдилэр.     

«Күнчээн» кыра бөлөххө  Тымныы оҕонньор бирииhигэр ыытыллыбыт, «Көрдөөх Хаар киhи» диэн оҕо төрөппүтүнээн оҥоhук күрэҕэр

3 миэстэ – Николина Николаева, 2 миэстэ – Айсан Митясов, 1 миэстэ – Тимур Харлампьев дьиэ кэргэттэрэ буоллулар.

«Кустук» улахан бөлөххө «Биhиги харыйачааммыт» күрэххэ 3 миэстэ – Сулустаан Иванов, 2 миэстэ – Ваня Иванов, 1 миэстэ – Нарыйаана Сергина дьиэ кэргэттэрэ буолан, үөрүүлэрэ өссө үксээтэ.

Бу курдук Сана дьыл биир алыптаах күнэ сандаара тырымнаан, санааны кынаттаан, оҕолор үөрэн мичилиспит харахтарын уотун бэлэхтээн, дьиктини, аптааҕы кэрэhэлээн суhумнаан ааста.

     

    Зоя Николаева 


«Алаһа диэ араҥаччыта – Ийэ» күрэххэ…

Ахсынньы 3 күнүгэр Бороҕон нэһилиэгин “Түһүлгэ” сынньалаҥ киинигэр «Алаһа дьиэ араҥаччыта — Ийэ» диэн аһаҕас күрэх буолан ааста. Күрэҕи Бороҕон нэһилиэгин Герой ийэтэ Николаева Мария Николаевна төрөөбүтэ 85 сааһыгар анаан Мария Николаевна ыччаттара уонна “Түһүлгэ” культура киинин үлэһиттэрэ тэрийэн ыыттылар.

Ийэлэр  6 түһүмэххэ күрэхтэстилэр

  1. “Сир ийэҕэ кэлии – олох салҕанар” бэйэни билиһиннэрии
  2. “Айар талаан кустуга” – талаан
  3. “Быйаҥнаах тэлгэһэ” видеослайд
  4. “Өбүгэ үгэһин утумнаан” – күөрчэх ытыйыыта, сэпэрээтэр таҥыыта
  5. “Үтүө сатабыл” – таҥаһы иккис тыыннааһын
  6. “Кэрэ, нарын иэйии” – киэһээҥҥи былааччыйанан тахсыы

Биһиги нэһилиэктэн бу күрэххэ Наталья Васильевна Новикова ситиһиилээхтик кыттан “Күбэйэ Хотун”, “Өбүгэ үгэһин утумнааччы”анал ааттары ылла уонна  сыаналаах бириистэринэн наҕараадаланна.

Наталья Васильевнаны бу ситиһиитинэн итииитик-истиҥник эҕэрдэлиибит уонна чэгиэн доруобуйаны, уһун дьоллоох олоҕу баҕарабыт. 

 


Тыымпы оскуолатыгар  «Хомуур хабылык» буолан ааста

Былыр, билиҥҥи курдук, телевизор, интернет, компьютер уонна сотовай сибээс суох эрдэҕинэ, оҕолор, түмсэ эрэ түстэллэр, үөрэн-көтөн кыһынын сахалыы остуол оонньууларын (хабылык, хаамыска, тырыыҥка), сайынын сүүрүүлээх-көтүүлээх оонньуулары оонньууллара.

Сахалыы остуол оонньуулара оҕо толкуйун эрэ буолбакка, кини тарбаҕа, сиһэ, сымсатык туттара-хаптара сайдарыгар улахан оруоллаахтар. Билигин бу оонньуулар төрүт культурабытынан интэриэһиргииргэ, бэйэ омугун убаастыырга үөрэтэргэ аналлаахтар.

Биһиги оскуолабытыгар ахсынньы ый 16 күнүгэр  «Хомуур хабылык» диэн бэрт сэргэх тэрээһин буолан ааста. Салайааччы Боронова Сардаана Прокопьевна. Бастакы кылаас оҕолоруттан саҕалаан уон биирис кылаас оҕолоругар тиийэ кытыннылар.

Усулуобуйата:

  1. Кылаас 5 киһилээх хамаанда тэринэр: кылаас салайааччыта, 3 оҕо, 1 төрөппүт.
  2. Хабыы ханнык баҕар көрүҥэ киирэр. Хаһы да хаптаҕына иккилииннэн остуолга ууран ааҕан көрдөрөр, биир ордор буоллаҕына, хаппытынан ааҕыллар.
  3. Биирдии кыттааччы биэстии хабылыгы хабыахтаах, эстафета курдук, мүнүүтэтэ ааҕыллар. Кылгас бириэмэлээх хамаанда кыайар.

Алын сүһүөх кылаастарга:

3 кылаас – 1 миэстэ

4 кылаас – 2 миэстэ

1 кылаас – 3 миэстэ

Орто сүһүөххэ:

6 кылаас – 1 миэстэ

7 кылаас – 2 миэстэ

5 кылаас – 3 миэстэ

Улахаттарга:

11 кылаас – 1 миэстэ

8 кылаас – 2 миэстэ

9 кылаас – 3 миэстэ

Бу күрэххэ көстөрүнэн, оҕолорбут хабылыкка интэриэстэрэ уһуйаантан саҕалаан улаатан иһэр. Өбүгэбит үйэлээх оонньуута умнууга хаалбакка сайдан иһэриттэн үөрэбит, уһуйааччыларга махтанабыт.

                                                                                  

   

Егорова Р.Е.


«Тыыннааххын  ырыаҕар, Доҕорбут»

Ахсынньы ый 10 күнүгэр Марк Жирков аатынан култуура дыбарыаһыгар элбэҕи эрэннэрэр эдэркээн уолбут, бырааппыт, убайбыт, доҕорбут Семен Алексеев – Сэмэн, Сэмэнчик сырдык кэриэһигэр аналлаах ахтыы киэһэтэ буолан ааста.

Ахтыы кэнсиэркэ элбэх киһи кэлбит, киэҥ саала иһэ куорат олохтоохторунан, ыалдьыттарынан туолбут. Мустубут дьон үс чаас кэриҥэ чуумпуран олорон ырыа-тойук иһиттилэр, элбэх видеоны көрдүлэр.

Төһө да биһиги Сэмэнчикпит кылгас олоҕу олордор, элбэҕи ситиспит, үгүһү оҥорбут эбит. Ону кэрэһэлээн алтыспыт доҕотторо, бииргэ үлэлээбит коллегалара, кылгас да кэмҥэ билсэн ааспыт дьонноро сыанаҕа тахсан истиҥ-иһирэх тылларынан ахтан аастылар. Өрөспүүбүлүкэ араас муннуктарыттан кини туһунан бэрт элбэх киһи эйэҕэс санааларын эппиттэрэ улахан экраҥҥа көһүннэ. Сэмэн уһуллубут видеота, ыллаабыт кэрэ куолаһа барыбытын долгутта.

…Эмискэ тоһунна

Этигэн хомус

Эймэһийдэ

Алыптаах тыла

Умулунна

Биир чаҕыл сулус

Барыбыт сүрэхпит

Тохтоон ылла…

       

Туокка Дьөгүөрэп


Айар куттаах биир дойдулаахпыт Петрова Луиза Николаевна

 

Луиза Николаевна Бүлүү улууһун Тыымпы бөһүөлэгэр элбэх оҕолоох дьиэ кэргэҥҥэ ахсыс оҕонон күн сирин көрбүтэ.

Оскуола, Дьокуускайдааҕы медицинскэй училище кэнниттэн Томскайдааҕы медицинскэй институту бүтэрэн, сүүрбэттэн тахса сыл Бүлүү улууһугар Хампаҕа аптека сэбиэдиссэйинэн үлэлээбитэ. Билигин Хампа нэһилиэгэр олорор. Ураты айар куттаах, туспа суоллаах-иистээх Луиза Николаевна кыһыҥҥы хоһооннорун дуоһуйа-долгуйа ааҕыахха, кэрэ эйгэ аанын арыйыахха…

Луиза Николаевна, ааҕааччыларгын өссө да иэйиилээх хоһоонноргунан үөрдэ сырыт!

  Ахсынньы ыйым Кэм кэми солбуйар бото болдьоҕор Кэллэ ээ, ахсынньы ыйым үргүөрэ, Кырыалаах бытыгын кыһыйан, дьэ, доҕор Кыаҕыттан көнньүөрэн «тимэҕин сүөрэ».   Холугар ыйаастан холурдук көтөр Хоккуллар хотугу тыал— аргыһа, Хоонньуттан хостонон хойдор өр өтөр Холус уор тымныытын аҕылыыр алыһа.   Бурҕаҥнас атаһа буурҕа мэнэрик Буугунуу аҕылыыр тыын быһаҕас, Буккуйа, ыххайа, көбүөхтүүр күдэрик Булгуччу булсуһар күүһэ—кытаҕас.   Таптыыбын, ахсынньым тыҥыыр кирбиитин Тыһыргыыр тымныынан тириир өргөһүн, Тулуурбун тургутар кылыс тоҥ биитин Туруору тирэхтиир тыйыс өсөһүн!   Төрөөбүт мин ыйым Билгэ—ахсынньы Түптэлэс уоҕун турукпар аҕаабыт, Түү маҥан хаар кыымнаах эйгэ—айымньы Түһэҕэр түһэрэн анаан алҕаабыт! Тымныы оҕуһа Кыыһырар тымныы Дьыл оҕуһа Кынчыаттыыр кыаҕынан олуһа. Хайҕаллаах симэҕэ муус кыаһаан Хаар тилэх иһэҕэ хос тыаһаан Халыҥнас салгыны дьэ туораан Халыйда сабардыы муус уораан. Көһүүннүк көһө күөл үрдүнэн Көппөйөн көһүннэ сүрдэнэн, Күлтэйдэ көнтөрүк көстүүтэ Күлүмнүүр хаһыҥнаах көп түүтэ. Көс эргиир көҕүһэ сыа хаардаах, Көпсөркөй көмүрүө аҥаардаах, Ортото ой-бото   хомурах, Ордуга көһөҥө тобурах. Кэтит киил түөһэ түөрт томтордоох, Кэлим суон моонньо муус мойбордоох, Өттүгэ өтөрү муннуктаах, Өрбөйөр сэттэ сэт уһуктаах. Күлтэҥниир уус күөрдүн саната, Күүдээни аргыйар агдата, Күрдүргээн тыынара сүр тыастаах, Күн аайы күүс аахсар ыаһахтаах. Хаар хайа хатыһар ыпсыыта Хайбаҥныы хамсанар самыыта, Баллайда бас-атах бараата, Барыйда аас, барбах таһаата. Бурҕайар тыҥ тыына туруору Буулаата халлааны тоҥ уорук, Күөнтэһэр муостара муус адаар, Күрдьүөттүү көрөрө оо, хадаар! Томороон чой сүүһэ—сутурук, Тос мааһы биэрэрэ—кутурук, Таһыйар кымньыылыы, куһуура Таныйар тыалынан уһуура. Быһыыта-майгыта сөҥ-нүһэр, Быыгыныы тыынна да хаар түһэр, Былыттыын аалсыһар, төбөтө, Бытархай кырыаны төрөтө. Халыҥ муус биэс былас куйаҕа, Хайыр таас кырыылаах туйаҕа, Халҕайан көһүннэ хаар «хахай», Харыстыах быһыы суох, алдьархай! Мөтөччү тутунна, дьоһуннук Мөҥүрээн аймаата, уһуннук Муус тостор муҥунан ол кэннэ: «Муҥутуур тойон мин! Мин!!!»- дэннэ. Дьигиҥнэс салгыны күрүөлээн Дьиримнээн көһүннэ нөҥүөлээн, Дьиктилээх көстүүттэн аҥааран, Дьиҥнээҕин билбэтим анааран. Түүл дуу, илэ? Билбэтим. Сороҕор, Бит-билгэ мунар, үргүөр солоҕор.

Айар куттаах биир дойдулаахпыт Колтовской Григорий Григорьевич

Григорий Григорьевич Тоҕус төрүт олохтооҕо. ЖКХ -ҕа газооператорынан үлэлиир. Оскуолаҕа үөрэммит  кэмнэрин, бастакы булдун туһунан кэпсээннэрин олус итэҕэтиилээхтик, бу баардыы суруйан биһигини, ааҕааччылары, олус үөрдүбүтэ. Бу оҕо сааһын туһунан кэпсээнин ааҕыҥ, сэргээҥ, сэҥээриҥ.

Төрөөбүт тылбыт угуйар, айар күүһүгэр абылатан өссө да элбэх айымньылары айаар, кэрэ кэпсээннэрдэ суруйаар – ааҕааччылар кэтэһэ хаалабыт.

Ойор күннээх оҕо сааспыттан…                                              

Таһырдьа тохсунньу томороон тымныыта сатыылаан турар кэмэ. Быйыл өтөрүнэн тымныйбатаҕын тымныйда. Олох-дьаһах коммунальнай хаһаайыстыба үлэһиттэрэ «усиленный режим работы» киирбиппит ыраатта. Күнүстэри-түүннэри котельнай турбатыттан хара буруо халлааҥҥа тиийэ харбаһар. Оператор хоһо сып- сырдык,  ып-ыраас, арай таска котел үлэлээн күпсүйэрэ эрэ иһиллэр. Мин туран кофе куттабын, сылаас кофе иһэн сырылатабын уонна аа- дьуо журналбын толоробун. «Температура наружного  воздуха» графаҕа тохтуубун. Таһырдьа хаһый, туран түннүккэ тиийэбин, штораны сэгэтэн көрөбүн. -45….            

-45… ханна эрэ истибит курдукпун… Харахпар оҕо сааһым хатыламмат түгэннэрэ элэҥнээн аастылар…                     

Бүгүн  -45 буолбут,  сылыйбыт, — аҕам түннүгү көрөн туран санарара иһиллэр. Ити мин ийэлээх аҕам үлэлэригэр бараары тэринэ сылдьаллар. Саастарын, саастарын эрэ буолуо дуо, олохторун кырымахтаах хара саһылы иитиигэ анаабыттара. Оччолорго күөл уҥуор Атыыр Тириитигэр звероферма турбута. Биэс уонча саһылтан саҕалаан ахсаанын  балтараа тыһыынчаҕа тиэрдибиттэрэ. Пенсияҕа тахсан уурайтарын кэннэ сатаан көрбөккө-истибэккэ саһыллара өлөн-эстэн хаалтара. Онон оҕо сааһым үксэ Атыыр Тириитигэр ааспыта. Айан суола оччолорго күөлү кыйа барара. Сордоҥноох үрэҕи эрийэ буруйа баран Тумуһах таһынан күөлгэ

түһэрэ, биир салаата саҥа звероферма аннынан түһэрэ, Хос үрэх диэн ааттанара. Ити үрэхтэргэ муосталар бааллара, саастаах өттө өйдүүллэрэ буолуо. Дьэ мин ити суолунан, муостаннан элбэхтэ төттөрү таары сүүрбүт киһибин.

Сайын оҕо  сылдьан оҕуһунан обрат таһар этибит. Сүүнэ улахан Мээрсээн диэн ат оҕус баара. Сымнаҕас баҕайы майгылааҕа. Мииннээрибит  тобукка таптайдахпытына тобуктаан биэрээччи. Арай биирдэ убайбынаан таратаайканнан  обрат тиэйэн иһэбит. Тумуһах муостатын ааһааппытын кытары атыыр оҕус иһэрин көрдүбүт. Убайым «куот» диэн  хаһыытыыр. Хаалан иһэбин, арай көрбүтүм  — атыыр оҕуһум миигин сырсан барда!  Бүтүөнчүк аҥарынан үүт тутан иһээхтиибин. Кыра  да буолларбын куоттахпына сатанар диэн өйдөөтүм быһыылааҕа, ытыы ытыы куотуу буолла. Сүүрэн тиийэн таратаайкам кэннигэр түстүм. Арай Мээрсээммит обраттаах таратайканы соспутунан эргийэ баттаата. Муоһун атыыр оҕуска тоһуйда. Дьэ күрдьүөттэһии кытаанаҕа буолла, туйахтарынан-муостарынан буору бурҕаҥнаттылар. Атыыр оҕус түһүнэн

кэбистэ, муос тыаһа лис-лас бөҕө буолла. Өр буолбатаҕа, атыыр оҕус бүдүрүйэн ылбыта уонна туора хаампыта. Биһиги «ураа, Мээрсээн хотто» диэн ыһыы хаһыы бөҕө түһэрдибит.                                                                                                          

Тиийбиппитигэр фермаҕа ас буһарааччы Ньукулай  «Мээрсээниҥ эйигин, иччитин, көмүскэһэн атыыр оҕуһу кытта харсыбыт» диэбитэ.

Фермаҕа уу баһыыта, мас соһуута барыта оҕуһунан буолара. Уот диэн суоҕа, чүмэчи эбэтэр кыраһыын лаампаннан сырдатыналлара.

Детсадка киирэрбин өйдүүбүн. «Сарсыҥҥаттан тэрилтэҕэ бараҕын» диэтилэр. Ол «тэрилтэ диэн тугуй?» диэн ыйыппыппын өйдүүбүн…  Детсадка тиийдим, арай Гриша игин дииллэр, миигин ааттыллар диэн син сэрэйдим, фамилиябын өйдүүр суох…  Тамара Алексеевна арай иһиттэхпинэ Колтовской диир, кими эрэ ыҥырар да ыҥырар, истибэт дуу иҥин диир… Онтон билтим миигин ыҥырар эбит..дьэ эрэй… Биирдэ Тамара Алексеевна    «Гриша папата бэдэр бултаабыт» диэтэ уонна бэдэр ойуутун көрдөрө-көрдөрө бэдэр туһунан кэпсээтэ.  Көрдөхпүнэ куоска олорор курдук. Дьиэбэр тиийэн «паапа бултаабыт куоската ханна баарый?» диэн дьоммун күллэртээбитим. Урут понедельникка аҕалаллар, субуотаҕа ылаллар этэ. Хаһан субуота буолуор диэри бэдэр диэн тылы умнан кэбистэҕим дии… Биирдэ сайын дьиэбэр күрээн баран тутуллубутум. Үчүгэйдик мөхтүлэр быһыылааҕа уонна күрээбэтэҕим.

Үһүс кылааска Светлана Ивановна үөрэппитэ. Үөрэхпэр үчүгэй этим, сэттискэ дылы хорошистаабытым. Интернат баара, ити оскуола турар сиригэр. Сэбиэдиссэйинэн  бэрт уһуннук Денис Афанасьевич үлэлээбитэ. Маспытын бэйэбит хайытан кыстааччыбыт, хаарбытын бэйэбит баһарбыт,  мууспутун бэйэбит киллэрэрбит. Интернат оҕолоруттан Петров Генаны, Митясов Кешаны, Сергин Ефимы, Иванов Алешаны үчүгэйдик өйдүүбүн. Кыргыттартан Сивцева Ира,  Сергина Аня бааллара. Сайынын кирпииччэ үктээһинэ диэн баар этэ. Оччолорго ыал барыта кирпииччэ оһоҕунан олороро. Атыыр Тириитигэр анал кирпииччэ үктүүр сир баара, кирпииччэ үктүүр уонча дьаамалааҕа. Ыарахан үлэ эбит аны санаатахха. Аны киэһэ дьоммор көмөлөһөн саһыл аһатар этим. Оччотооҕу оҕолор  кыра эрдэхпититтэн үлэҕэ үөрэнэн ханнык да үлэттэн толлон турбат этибит. Сүүрүүннэн сылдьаҕын. Хас да сыл кирпииччэ үктээһинин Светлана Николаевна Колтовская салайбыта. Үлэлээн бүтэн баран Бэскэ сөтүөлүү сүүрэччибит. Күһүн лабыкта хомуйуута буолара. Муус тоҥмутун кэннэ ходуу ходуйуута буолара. Мас саһаанныыгын, мутук хомуйаҕын…

Светлана Ивановна, Светлана Николаевна, Елизавета Алексеевна, Василий Егорович,  Андрей Николаевич, Николай Афанасьевич, Николай Романович курдук киэҥ билиилээх үрдүк таһымнаах учууталларга үөрэммитим. Оҕоҕо барытыгар тэҥ сыһыаннаахтара. Оҕо сааспар үтүө өйдөбүлү хаалларбыттара.

Аан звоногун тыаһыттан саныы сыппыт санаам ситимэ быһа барар. Номнуо аҕыс буола охсубут. Күнүскү смена оператора Туокка Дьөгүөрэп кэллэ… Таһырдьа -45…


Күндү нэһилиэкпит олохтоохторо!  

  Эһигини “Сыккыс” литературнай кулууп аатыттан Саҥа дьылынан итиитик-истиҥник эҕэрдэлиибин. Кэлэр сыл эһиэхэ үгүс үөрүүлээх түгэннэри,  үтүө сонуннары, кэрэ кэһиилэри аҕаллын. Литературнай кулууп ахтыылары салҕыы хомуйар…

                            АХТЫЛҔАННААХ ОҔО СААС

Бириэмэ ааһара түргэниин… Оҕо сылдьан оскуоланы бүтэрэрбитин кэтэһэн да биэрэрбит, күн-дьыл санаабытыгар бып-бытааннык сыыллар курдуга. Өйдүүгүт? 2000 сылга эмэҕирбит эмээхсин, бытыктаах оҕонньор буолан тиийиэхпит дии саныырбыт. Оттон билигин бириэмэ ахсым аттыы  көтүтэр, өрүс сүүрүгүнүү сүүрүгүрэр… Ол аайы ыраатар оҕо сааспыт, улааппыт кэммит өссө күндүтүйэр, кэрэтийэр.

Биһиги оҕолорбут атын кэмҥэ улааттылар. Сэбиэскэй кэми истэн эрэ билэллэр. Сиэннэрбит эмиэ отой атын кэмҥэ улааталлар. Кинилэргэ төрөппүттэрэ, эбээлэрэ-эһээлэрэ улааппыт кэмнэрэ отойун да история буолар.

Литературнай кулууп  “Ахтылҕаннаах оҕо саас” диэн ахтыылары хомуйар. Киирбит ахтыылары сылынан наардаан мунньабыт. Биһиги ахтыыбытын ааҕан хас биирдиибит оҕо сааска төннөн ыллын, оттон кэнчээри ыччаппыт ол кэмнээҕи олоҕу биллин. Кэм-кэрдии ааһан истэҕин аайы ахтыыларгыт өссө күндү-сыаналаах буолуохтара.

Оҕо саастарын туһунан суруйбут биир дойдулаахтарбытыгар улахан махталбытын тиэрдэбит, суруйа иликтэр оҕо саастарын ахта-саныы суруйан ыытыахтара диэн кэтэһэбит.

                       ИЙЭЛЭРБИТ БАРАХСАТТАР…

Ийэ… Киһиэхэ саамай күндү киһитэ – ийэтэ.  Оҕо да эрдэххэ, эдэр да сааска, кырдьан сорсуйар да сахха Ийэ барахсан баара, кэккэлэьэ сылдьара тустаах киһиэхэ – улуу Дьол. Ийэ баар буолан биһиги бу сиргэ дьоллоохтук олоробут, ыллыыбыт-туойабыт. Ийэ барахсан итии сүрэҕэ, нарын таптала хас биирдии оҕоҕо эмиийин үүтүн кытта тэҥҥэ этигэр-хааныгар иҥэн киирэр.  Ийэ баар буолан бу орто дойдуга олох салҕанар, үтүө оҥоһуллар, сир үрдэ киэркэйэр, тупсар.

Быйыл Ийэ сыла. Бу Ийэ сылыгар тирэхтэнэн оҕо сааспытын саныахха, ийэбит туһунан суруйуохха, кумаахыга тиһэн хаалларыахха диэн ыҥырыыбытын өйөөн  ийэлэрин туһунан суруйбут, хаартыскалаан  ыыппыт биир дойдулаахтарбытыгар барҕа махтал тылларын этэбит.  Суруйа иликтэр ийэлэргит туһунан ахтыылары суруйан ыытаргытын күүтэбит, хаартыскалары кэтэһэбит.


Хаһыат матырыйаалын хомуйан бэлэмнээтэ Анастасия Егорова, Лүксүгүн бибилэтиэкэтин кыл. бибилэтиэкэрэ

ПОЛЕЗНЫЕ ССЫЛКИ

КОНТАКТЫ

678216, Российская Федерация, Республика Саха (Якутия), Вилюйский район, с. Тымпы, ул. Коммунаров, 1/2

тел/факс: + 7 (411 32) 33254

e-mail: bibliotympy@mail.ru

Наш сайт использует файлы cookies, чтобы улучшить работу и повысить эффективность сайта. Продолжая работу с сайтом, вы соглашаетесь с использованием нами cookies и политикой конфиденциальности.

Принять
Обратная связь